- Εύδοξος ο Κνίδιος
- (Κνίδος 408 – 355 π.Χ.). Αστρονόμος, μαθηματικός, μετεωρολόγος, γεωγράφος, γιατρός και φιλόσοφος. Η φήμη του ήταν πολύ μεγάλη και γι’ αυτό ονομάστηκε Ε. ο Ένδοξος. Ίδρυσε την ονομαστή σχολή της Κυζίκου και δίδαξε θετικές επιστήμες στην Ακαδημία του Πλάτωνα. Ίδρυσε το πρώτο επιστημονικό αστεροσκοπείο, περιέγραψε τους αστερισμούς και εισήγαγε την έννοια της ουράνιας σφαίρας. Προσπάθησε να εξηγήσει με μαθηματικό τρόπο τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων και θεωρείται ο θεμελιωτής της μαθηματικής αστρονομίας. Η πρωτοτυπία του ως γεωμέτρη αποδεικνύεται από το 5o βιβλίο του Ευκλείδη, του οποίου το περιεχόμενο αποδίδεται σε αυτόν. Είναι σχεδόν βέβαιο πως ο Ε. είναι ο πρώτος που απέδειξε ότι ο όγκος της πυραμίδας είναι το 1/3 του γινομένου του εμβαδού της βάσης της επί το ύψος της και ότι ο λόγος των όγκων δύο σφαιρών είναι ίσος με τον λόγο των κύβων των διαμέτρων τους. Στον Ε. αποδίδεται η διατύπωση και εφαρμογή ενός αξιώματος που είναι ισοδύναμο με τον γνωστό αξίωμα του Αρχιμήδη. Η σχετική πρόταση διατυπώνεται σήμερα με τον τίτλο αξίωμα των Αρχιμήδη-Ε. ως εξής (σχετικά με τους πραγματικούς αριθμούς): «για κάθε ζεύγος πραγματικών αριθμών α, β με τον α θετικό υπάρχει φυσικός αριθμός ν με να>β». Ο Ε. βελτίωσε τη μέθοδο εξάντλησης του Αρχιμήδη, ο οποίος υπήρξε ο πρόδρομος του απειροστικού λογισμού.
Dictionary of Greek. 2013.